NFT Nedir? Ne İşe Yarar? NFT Nasıl Yapılır? NFT Nasıl Alınır ve Satılır?

NFT nedir? Non-Fungible Token ne demek?

Son yılların en çılgın trendleri arasında yerini alan NFT'ler dijital sanat eserlerini ve koleksiyon ürünlerini tescil edilebilir ve satılabilir varlıklara dönüştüren dijital sertifika demektir. İngilizce Non-Fungible Token kelimelerinin baş harflerinden oluşan NFT; Takas Edilemez Jeton anlamındadır.

Milyonlarca dolara alıcı bulabilen kripto sanat eserleri türünün tek örneği olduğu, doğrulabilir varlıklara dönüştüğü ve kolaylıkla sonsuz kereler çoğaltılabildiği için çok yüksek fiyatlara alıcı bulabilmektedir.

NFT'nin açılımı nedir?

NFT, İngilizce Non-Fungible Token kelimelerinin baş harflerinden oluşur ve Takas Edilemez Jeton demektir.

NFT nasıl yapılır?

NFT'ler; Bitcoin, Ethereum vb. kripto paraların kullandığı veritabanı olan Blok Zincir yani Blockchain teknolojisini kullanmaktadır. NFT'leri kripto paralardan ayıran en önemli özelliği kripto para birimlerinin aksine değiştirilemez ve takas edilemez olmasıdır.

Değiştirilemez tokenler basitçe birbirlerinden ayrılabilmeleri ve doğrulanabilmeleri için özel olarak tasarlanmışlardır. Genel olarak Ethereum altyapısında oluşturulan dijital varlıklar, ERC-721 ve ERC-1155 belirteçlerinin standartlarına uygun olarak yapılmaktadırlar.

ERC-721 standardı nedir?

ERC-721, Ethereum Blockchain'i üzerinde eşsiz Token'lerin nasıl oluşturulacağını açıklayan bir standarttır. ERC-721 ile oluşturulan Token'lerin her biri eşsizdir.

Erc-1155 standardı nedir?

Video oyun sektörü için kullanılmaktadır. Oyun içi alışverişlerde kullanılmak için geliştirilmiştir.

Değiştirelemez tokenlerin özellikleri nelerdir?

• Doğrulanabilir
• Bölünemez
• Yıkılmaz

NFT nasıl oluşturulur?

NFT tokenler, pek çok platform aracılığıyla kolaylıkla oluşturulabilir. İsteyen herkes NFT oluşturabilir. NFT oluşturmak için dijital bir cüzdan, biraz Ethereum ve içeriğinizi yükleyerek NFT kripto sanatına dönüştürebileceğiniz bir NFT pazar yerine bağlantı kurmanız gerekmektedir.

NFT oluşturmak için prosedürler, platformlar arası farklılık gösterse de aşağıdaki adımları takip ederek ürününüzü oluşturabilirsiniz.

• Dijital içeriğinizi ilgili pazar yerine yükleyin,
• Ardından ekrandaki komutları takip ederek içeriğinizi NFT'ye dönüştürün,
• İçeriğinize ait bir tanıtıcı metin yazın,
• Önerilen bir fiyat belirleyin,

NFT olarak satışa sunulan dijital varlıklar nelerdir?

Bir şeyin gerçekliğinin "dijital sertifikası" olan NFT'ler sanat eserlerinin yanı sıra videolar, GİF'ler, fotoğraflar, ses ve diğer dijital dosyalar da olabilmektedir.

NFT satın alırken nelere dikkat etmek gerekir?

NFT alırken bazı konulara dikkat etmeniz sizin için faydalı olacaktır. İlk önce NFT'leri hangi pazar yerinden alacağınıza karar vermelisiniz. Ayrıca hangi tür kripto para ile alışveriş yapacağınızı ve aldığınız ürünü ne tür bir dijital cüzdanda saklayacağınızı belirlemelisiniz.

Bazı pazar yerleri ödemeyi tamamlamak için gerekli enerjiyi sağlayacak benzin adı altında bir masraf almaktadır. Aynı zamanda paranızı, NFT'ler için en çok kullanılan para irimi olan Ethereum'a çevirirken oluşan bazı maliyetlere de hazırlıklı olmalısınız.

NFT NASIL SATIN ALINIR VE SATILIR?

Çeşitli platformlar aracılığıyla NFT almak ve satmak mümkündür. Hangi platform üzerinden alışveriş yapacağınız, daha çok alacağınız veya satacağınız ürünün ne olduğuna bağlıdır. Örneğin, bir fotoğraf satın almak veya satmak isteyen biriyseniz en iyi dijital fotoğrafların satışının yapıldığı siteye gitmeniz gerekir.

Alışveriş yapmak istediğiniz ürünün olduğu platforma özgü bir cüzdan olması ve bu cüzdanda da kripto paranın olması gerekmektedir.

NFT'lerin fiyatı nasıl belirlenir? NFT'lerin fiyatının yüksek olmasının nedeni nedir?

Bir NFT'nin değerini ölçümlemek için üç ana unsur bulunmaktadır; nadirlik, kullanım alanları ve somutluk. Tüm bunlar NFT'nin değerini ortaya koyar.

Bir eseri NFT olarak satın alan kişi eserin orijinal haline sahip olduğunu kanıtlayan dijital jetonunda sahibi olur. Böylece tek ve ikinci bir eşi olmayan orijinal eser artık sonsuza kadar yalnızca eseri alan kişiye aittir.

Örneğin Johannes Vermeer tarafından yapılan İnci Küpeli Kız tablosunun internette ya da basılı ortamlarda milyonlarca kopyası var fakat orijinalinin her zaman tek bir sahibi olacaktır. NFT'ye dönüştürülmüş dijital sanat eserleri için de aynı durum söz konusu.

Eser sahibi bir sonraki satıştan pay da alınabilir

NFT'nin orijinaline bir tek kişi sahip olsa dahi, sanatçı eserinin telif hakkına sahipse sonraki satışlardan da pay alabilir.

NFT pazar yerleri hangileridir? NFT siteleri hangileri?

En çok bilinen NFT pazar yerleri aşağıdaki gibidir:

• OpenSea
• Mintable
• Nifty Gateway
• Rarible
• SuperRare
• Foundation
• VIV3
• BakerySwap
• Axie Marketplace

NFT ART nedir?

Kripto sanat olarak da tanınan bu yeni dijital varlıklar; resim, fotoğraf, ses, video vb. çeşitli verilerin dijital bir ortamda Blok Zincire yazılarak sertifikalandırılmasıdır.

Günümüzde geleneksel resim tabloları ya da heykel sanatı gibi somut tasarımlarla birlikte elektronik ortamda oluşturulan dijital sanat eserleri de önem kazandı. Bilgisayarlarda ya da bulut ortamda saklanan bu eserler kolaylıkla ve sonsuz kereler çoğaltılarak, basılabilir ya da internet üzerinde çeşitli platformlarda paylaşılabilir.

Örneğin, Beeple'ın dijital sanat eserinin 69,3 milyon dolara satılmasının ardından, eser milyonlarca defa kopyalandı ve çoğaltıldı.

NFT ART kapsamında Türkiye'den yapılan ilk büyük çaplı NFT satışı Tarık Tolunay'ın Pandemi adlı eseri oldu. Tarık Tolunay'ın Covid-19 karantina sürecinde yaptığı, Eminönü, Tarihi Galata Köprüsü ve Karaköy'ü resmeden eseri Blockchain ile imzalanarak 36.000 dolara İranlı bir koleksiyonere satıldı.

Türkiye'de NFT

Türkiye'de futbol kulüpleri, sanatçılar, yazarlar ve gazetecilerin de yer aldığı NFT piyasasına ilgi oldukça arttı. Kentçizer Tarık Tolunay'ın Pandemi adlı eserini NFT olarak 36.000 dolara satması, Türkiye'de NFT tarihinin ilk dönüm noktası oldu. İlk defa bir sanat eseri dijital olarak satılmış oldu.

Tarık Tolunay'ın ardından gazeteci Cüneyt Özdemir, "Bu tweet bir 'SANAT ESERİ'dir!" tweetini satışa çıkardı. Özdemir'in bu tweeti 10 bin dolara alıcı buldu.

Kripto para sanatçısı olarak tanınan Murat Pak, eserleriyle 1 milyon dolar kazandı. NFT olarak en çok satış yapan ikinci sanatçı olan Murat Pak, 268 sanat eserini NFT olarak satışa sundu ve toplam 1 milyon dolar kazandı.

Türk edebiyat dünyasında bir ilke imza atan Zeynep Bugay'ın "Anne" isimli öyküsü, NFT dünyasında 12 bin 400 dolara alıcı buldu.

Futbol kulübü Galatasaray, kurucusu Ali Sami Yen ile başlayan ve kulüp tarihinin önemli olaylarını vurgulayan bir koleksiyonu piyasaya sürdü. Ali Sami Yen NFT Koleksiyonu, Türkiye'de piyasaya sürülen ilk spor kulübü tarihi NFT koleksiyonu olma özelliğiyle beraber, dünyada da ilkler arasında yer alıyor.

Son olarak da OpenSea platformundan eserlerini satışa sunan Cem Yılmaz'ın '000001KIZ' isimli NFT'si 6 Ethereum yani yaklaşık 21 bin dolar, 'CYHEAD000001 RED' 0,53 Ethereum, 'CYHEAD000005 NAVY' ise 0,5 Ethereum üzerinden toplamda 3 bin 500 dolara satıldı.

NFT nasıl ortaya çıktı?

NFT'nin ilk ortaya çıkışı Etherium Blok Zinciri üzerinde tasarlanan CryptoKitties adlı oyundur. Ethereum'da oynanan CryptoKitties isimli dijital ticaret oyununda, hepsi birbirinden farklı olan sanal kedi karakterleri yaratıp koleksiyon maksatlı açık arttırmaya sunuldu. Bu olay NFT sisteminin başlangıcı olarak kabul edildi.

NFT ÖRNEKLERİ

Everydays: The First 5000 Days

Beeple olarak tanınan Mike Winkelmann tarafından oluşturulan "Everydays: The First 5000 Days" isimli NFT, Christie's müzayede evinde 69.3 milyon dolara alıcı bularak günümüze kadar satılan en pahalı NFT oldu.

CryptoPunk

CryptoPunks eserleri arasında yer alan, pikselleşmiş yüzlerden oluşan NFT'lerden olan CryptoPunk, 11,8 milyon dolara satıldı.

Crossroad

Mike Winkelmann tarafından oluşturulan Crossroads video eseri, ABD eski başkanı Donald Trump'ın seçimleri kaybetmesini temsil ediyor. Bu eser 6,6 milyon dolara satıldı.

Grimes

Elon Musk'ın kız arkadaşı müzisyen ve sanatçı Grimes'in NFT platformu Nifty Gateway üzerinden satışa çıkardığı, dijital sanat koleksiyonu 6 milyon dolara satıldı.

Ocean Front

Beeple eserlerinden biri Ocean Front, 6 milyon dolara satıldı ve geliri, iklim değişikliği mücadele çalışmalarında bulunan Open Earth Foundation'a bağışlandı.

This Changes Everything

World Wide Web'in kaynak kodunun yaratıcısı Sir Tim Berners-Lee de NFT dünyasına giriş yaparak World Wide Web'in orijinal kodun sanatsal bir temsilini Sotheby's'de satışa çıkardı. This Changes Everything" ismiyle satılan kod, 5,4 milyon dolara alıcı buldu.

Jack Dorsey

Twitter'ın kurucusu Jack Dorsey kendisine ait ilk Tweet'i NFT olarak tanıttı ve açık artırmada 2,5 milyon doların üzerinde bir fiyata satıldı.