Dijital Para Nedir? Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu Nedir?

Kripto para piyasasının tüm dünyayı etkisi altına alarak büyümesi sonrasında, uzun zamandır konuyla ilgili çalışmalar yürüten Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) öncülüğünde Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu kuruldu. Dijital Türk Lirası Projesi'nin birinci faz çalışmaları kapsamında, Dijital Türk Lirası Ağı üzerindeki ilk ödeme işlemleri başarılı bir şekilde gerçekleştirildi.

TCMB, teknoloji paydaşları ile birlikte yürüttüğü dar kapsamlı ve kapalı devre pilot uygulama testlerine 2023 yılının ilk çeyreğinde de devam edeceğini açıkladı.

Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu, 2023 yılında seçili bankalar ve finansal teknoloji firmalarının katılımlarıyla genişletilecek ve geniş katılımlı pilot testlerin gerçekleştirileceği ileri fazlara geçilecektir. Bu kapsamda, dağıtık defter teknolojilerinin ödemeler ekosistemlerinde kullanımı ve anlık ödeme sistemleri ile entegrasyonu gibi konularda tasarlanan özgün mimari kurgulara ait testlere devam edilecektir.

Dijital Türk Lirası'nın hukuki boyutuna yönelik çalışmalar, dijital kimliklendirmenin proje için kritik öneme haiz olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, 2023 yılı boyunca Dijital Türk Lirası'nın teknolojik gereksinimlerinin yanı sıra iktisadi ve hukuki çerçevesine dair çalışmalara da öncelik verilecektir.

Dijital Türk Lirası Platformu nedir?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Dijital Türk Lirası Ar-Ge projesi kapsamında ASELSAN, HAVELSAN ve TÜBİTAK-BİLGEM ile ikili mutabakat zabıtları imzalayarak "Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu" oluşturdu.

Dijital Türk Lirası için Merkez Bankası içinde 'Dijital Türk Lirası Ağı' oluşturulacak. Birinci faz sonuçları, testlerin tamamlanmasının ardından 2022 yılında açıklanacak.

Birinci faz pilot uygulama çalışmaları çerçevesinde Merkez Bankası nezdinde prototip "Dijital Türk Lirası Ağı" kurularak teknoloji paydaşları ile dar kapsamlı ve kapalı devre pilot uygulama testleri yapılacak. Ulaşılan sonuçlar doğrultusunda daha yaygın ve geniş katılımlı pilot testlerin gerçekleştirileceği ileri aşama fazlar yapılacak.

Blokzincir teknolojisi, dağıtık yapıların ödeme sistemlerinde kullanımı, anlık ödeme sistemleri ile entegrasyon gibi hususlarda, çeşitlilik gerektirebilecek testlerin yapılması da planlanmaktadır.

"Günümüzde 13 bin farklı dijital para bulunmaktadır!"

Dijital para nedir?

Dijital para, elektronik paraların tamamına verilen isimdir. Dijital para, diğer para birimlerine dönüştürülebilir ve bankalar arasında işletilebilir. Günün her saati çevrimiçi ve çevrimdışı her türlü işlemde kullanılabilir. Dijital paranın oluşturulma ve dağıtım maliyeti çok düşüktür.

Dijital paranın özellikleri nelerdir?

Dijital para merkezi yapıdadır ve yapılacak alım, satım ve yatırım gibi işlemler gerçek bir kullanıcı kimliği gerektirir. Dijital para merkez otoriteler tarafından desteklendiği için değerinde dalgalanma düşük seviyededir.

Dijital para ve kripto paranın farkları nelerdir?

• Dijital paralar bir otorite tarafından çıkarılarak kontrol edilir. Bu nedenle merkezi bir yapıdadır. Kripto paralar merkeziyetsizdir ve arkasında bir otorite yoktur.
• Dijital paralar, hukuki açıdan fiziksel para formları gibi bir otorite tarafından oluşturulduğu için ağ içerisindeki alışverişler bir merkezde düzenlenir. Örneğin, devlet veya bankalar dijital parayı oluşturabilir.
• Dijital parayla yapılacak işlemler, otoritenin onayıyla yapılabilir.
• Merkez otoritelerce desteklendiğinden dijital paraların değerinde dalgalanmalar minimum seviyededir. Kripto paralar ise çok daha değişken bir yapıdadır.
• Dijital paralarla yapılan alışveriş, yatırım vb. işlemlerde gerçek bir kullanıcı kimliğine ihtiyaç vardır. Bu nedenle yapılan işlemler gizli kalmaz. Kripto para işlemlerindeyse kişisel bilgilere ihtiyaç yoktur. Kullanıcılar genellikle anonim haldedir ve işlemler de çoğunlukla gizlidir. Fakat tüm işlemler kayıt edildiği için gönderici ve alıcı topluluk tarafından bilinir. Böylece bütün işlemler takip edilebilir, yapılan işlemler sonradan değiştirilemez ve silinemez.
• Dijital parayla gerçekleştirilen işlemlere ait bilgiler merkezi ağlarda muhafaza edilir. Sistemlerin muhtemel siber saldırılara ve arızalara karşı güvenli olması planlanır. Kripto paralar ise blockchain (blokzinciri) teknolojisiyle şifreli kayıt tuttuğu için siber saldırılara karşı daha güvenlidir.