Teknik ve fonksiyonel özellikleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen Ödeme Kaydedici Cihazlara, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar denir. Yeni nesil cihazlar internet aracılığıyla GİB'e güvenli şekilde veri aktarabilen ve iletişim kurabilen bilgisayar tabanlı cihazlardır. ÖKC veya YN ÖKC, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazların kısaltılmış halidir.
YN ÖKC'lerde satış işleminin cihazda başlatılıp cihazda sonlandırılması, günlük "Z Raporu" bilgilerinin otomatik olarak Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi Sistemi (GİB BS)'ne iletilmiş olması esastır.
ÖKC kullanan mükelleflerin, mevcut eski nesil ödeme kaydedici cihazları ile yeni nesil ödeme kaydedici cihazlarından düzenlenen ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait mali bilgileri;
olmak üzere üç yöntemden birini seçerek GİB'e elektronik ortamda bildirilmesi gerekmektedir.
Yazarkasa dışındaki bilgisayar sistemleri kullanılarak gerçekleştirilen perakende mal ve hizmet satışlarda, yazarkasadan ÖKC fişinin ( fatura verilmesi halinde fatura bilgi fişinin) düzenlenmesi mecburidir. Açıklanan esaslara uymayan işletmelere yapılan her bir tespit için 213 sayılı Vergi Usul Kanunun mükerrer 355 inci maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezası uygulanır.
Vergi mükellefiyeti olmayanlar YN ÖKC satın almaz. YN ÖKC'ler yetkili ÖKC firmalarının bakımonarım/satış bayilerinden temin edilebilir. Bayiler, GİB'nın https://ynokc.gib.gov.tr/ adresinden alıcının ÖKC satın alıp alamayacağı hakkında sorgulamasını gerçekleştirdikten sonra sorgulama çıktısını müşteriye imzalatmak suretiyle satış işlemini yapar.
3100 Sayılı Kanun'a göre eski nesil ÖKC kullanan ya da kullanması gereken mükellefler aynı zamanda YN ÖKC kullanma zorunluluğu kapsamındadır.
Mevzuata göre, birinci ve ikinci sınıf tüccarların fatura verilme zorunluluğu olmayan perakende mal ve hizmet satışlarında ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu bulunmaktadır.
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar dışındaki mükellefler yeni nesil yazar kasa kullanmak zorunda değildir.
Perakende mal ve hizmet satışı yapan ancak ÖKC kullanma mecburiyeti olmayanlar ile kurumlar vergisinden muaf olan kurumlar isteğe bağlı olarak YN ÖKC kullanabilirler. Fakat 483 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinin 6'ncı maddesindeki şartları sağlayarak ÖKC kullanımından muaf tutulanların, tüm satışlarında (perakende satışları da dahil) e-Fatura veya e-Arşiv Fatura düzenleme zorunluluğu bulunduğundan yalnızca tahsilat işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve fatura bilgi fişlerinin düzenlenmesi maksadıyla, YN ÖKC kullanabilirler. Söz konusu ÖKC'lerden ÖKC fişi düzenlenmediği sürece, mükellefe sağlanan muafiyet devam edebilecektir.
Yeni işe başlayan ya da yeni şube açan mükelleflerden YN ÖKC kullanımından muaf tutulmayanlar, işe başlama ya da şube açma tarihinden itibaren 30 gün (kalkınmada öncelikli yörelerde 60 gün) içinde, YN ÖKC kullanmaya başlamak zorundalar.
Mükelleflerin, cihazlarını satın aldıktan sonra ÖKC'nin garanti kapsamı dışında kalan bakım, tamir ve onarım bedelleri haricindeki, temel ÖKC işlevlerini kullanmaları sebebiyle ÖKC firmalarına ve ÖKC TSM Merkezlerine herhangi bir ücret ödeme sorumluluğu yoktur.
Fakat mükelleflerin ÖKC'lere, banka vs. kuruluşların uygulama yazılımlarının yükletilmesini istemeleri, harici EFT-POS cihazlarının ya da perakende ürün ve hizmet satışlarında faydalanılan harici donanım ya da yazılımların ÖKC'ye bağlantılarının yaptırılması veya ÖKC TSM Merkezleri vasıtasıyla sunulan katma değerli diğer hizmetlerden faydalanmak istemeleri durumunda, banka vb. kuruluşlar ile yapılan üye işyeri anlaşmaları ve ÖKC firmalarıyla mükellefler arasında yapılan hizmet sözleşmeleriyle belirlen ücretlerin ödenmesi gerekmektedir.
Maliye Bakanlığı tarafından onaylanan YN ÖKC cihazların marka, model ve teknik özellikleri ile kullanım kılavuzlarına GİB'nın Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz uygulamasına ilişkin internet sitesinden https://ynokc.gib.gov.tr/Home/OnayAlanFirmalar/1003 erişebilirsiniz.
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz Satış Sorgulama işlemini https://ynokc.gib.gov.tr/ internet adresinden kullanıcı kodu ve şifre ile veya TC kimlik no ile sorgulayabilirsiniz
TSM, Güvenlik Servis Sağlayıcı anlamına gelen ''Trusted Service Manager'' kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır. ÖKC TSM Merkezi ise YN ÖKC'lerle ilgili, kurulum, yönetim, izleme, güncelleme ile GİB ve banka vs. kuruluşlarla güvenli iletişimi sağlama işlemlerinin gerçekleştirildiği merkezdir.
YN ÖKC TSM Merkezleri, ÖKC üreticilerinin bizzat kurduğu veya bir dış hizmet sağlayıcıdan yararlandığı bilgi sistemi güvenlik standartlarına haiz bilgi işlem merkezleri mahiyetindedir. ÖKC firmaları bu TSM Merkezleri aracılığı ile bir taraftan GİB'nın ÖKC uygulamasına ilişkin görev ve sorumluluklarını yerine getirirken öte yandan cihazını kullanan mükelleflerin ÖKC'ler üzerinden katma değerli diğer hizmetlerden faydalanmasını sağlamaktadır.
Tebliğde belirlenen usul ve esaslara aykırı hareket eden mükellefler ve yeni nesil ödeme kaydedici cihaz üreticileri veya ithalatçıları hakkında Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesinde öngörülen özel usulsüzlük cezası uygulanır.