Muhtasar Beyanname Nedir? Muhtasar Nasıl Hesaplanır? Muhtasar Kodları Nelerdir?

Muhtasar Beyanname Nedir?

Muhtasar Beyanname, işverenler ya da vergi tevkifatı yapan diğer şahıslarca, kesilen vergilerin matrahlarıyla beraber vergi dairesine beyan edilmesidir. Muhtasar Beyannamede stopaj usulü vergilendirme söz konusu olduğundan vergi, esas borçlunun yerine vergi sorumlusundan istenir. Muhtasar Beyanname gelir vergisi beyanlarından biridir.

Örneğin, çalışan maaş ödemesinde bordro tanzim edilirken, kişiye maaş ödemesi yapılmadan evvel, brüt tutar üzerinden gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri yapılır. Söz konusu kesintiler Muhtasar Beyanname ile beyan edilerek devlete ödenir.

Muhtasar Beyannameyi kimler verir?

• Kamu idare ve kuruluşları
• İktisadi kamu kuruluşları
• Yatırım fonu yönetenler
• Ticaret şirketleri
• Dernek ve vakıflar
• İş ortaklıkları
• Serbest meslek erbapları
• Kazanç bakımından zirai ve bilançoya tabi çiftçiler

MUHTASAR BEYANNAME NE ZAMAN VERİLİR?

Muhtasar beyanname aylık veya üç aylık olarak beyan edilebilir. Muhtasar beyannameyi üç aylık periyotlarda düzenleyebilmek için (zirai ürün bedelleri üzerinden tevkifat yapanlar hariç) çalışan sayısının 10 kişiden az olması ve vergi dairesine önceden bilgi verilmesi gerekmektedir.

Bir aylık Muhtasar Beyanname verme ve ödeme zamanı

Aylık Muhtasar Beyannamesi izleyen ayın 26'sında beyan edilerek beyanname verilen ayın 26'sında ödenir.

Üç Aylık Muhtasar Beyanname verme ve ödeme zamanı

Üç aylık dönemi izleyen ayın 26. günü akşamına kadar verilir.
1. Dönem 26 Nisan
2. Dönem 26 Temmuz
3. Dönem 26 Ekim
4. Dönem 26 Ocak

Beyanname verilen ayın 26. günü akşamına kadar ödenir.

Muhtasar Beyanname hesaplama örneği

"A" işyerinde çalışanlardan 4 kişinin asgari ücretli, 9 kişinin de diğer ücretli çalışan olduğunu varsayalım. Bu iş yerinin kira bedeli ise 20.000 TL olsun. Bu firmada 10 kişiden fazla kişi çalıştığı için aylık olarak muhtasar beyanname verilmesi gerekir.

Ücret gelirine göre hesaplanan gelir vergisi şu şekilde hesaplanır:

Çalışanların gelir vergisi kapsamındaki hesaplamaları "Muhtasar Beyanname Kodları" tablosunda yer alan kodlara göre belirlenmektedir.

Asgari ücret alan 4 kişinin "011" kodu ile geriye kalan 9 kişinin ise "012" kodu ile muhtasarda beyan edilmesi gerekmektedir. Damga vergisi tutarı ise asgari ücretli ve diğer ücretli ayrımı yapılmadan toplu olarak "302" kodu ile muhtasar beyannamede gösterilmektedir.

Muhtasar Meyanname kapsamında olan kira geliri de "041" kodu ile beyan edilmektedir. Beyanname kapsamında bildirimde bulunmadan önce kira gelirinin önce brüt tutarının bulunması ve bunun üzerinde stopaj hesaplaması gerekmektedir.

302 Muhtasar Beyanname Kodu nedir?

302 Muhtasar Kodu, Damga Vergisi Kanununa göre yapılan ödemelerle ilgili kağıtlar maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar.

Ücret Bordroları için bu seçenek kullanılmaktadır. Bordronun brüt tutarı Matrah bölümüne, Vergi bölümüne ise tevkif edilen Damga Vergisi yazılmalıdır. 

MUHTASAR BEYANNAME KODLARI

• ÜCRET
• Asgari Ücretli (GVK Md. 94/1) 011
• Diğer Ücretler ile Ücret Sayılan Ödemeler (GVK Md. 94/1) 012
• Kıdem Tazminatı 013
• Huzur Hakkı 014
• İhbar Tazminatı 015
• Yer altı ve Yer Üstü Maden İşçileri 016
• 4691 Sayılı Kanun Kapsamı 017

SERBEST MESLEK

• 18 inci Madde Kapsamına Giren Ödemeler (GVK Md. 94/2-a) 021
• Diğer Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri (GVK Md. 94/2-b) 022

YILLARA YAYGIN İNŞAAT

• Birden Fazla Takvim Yılına Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri Dolayısıyla Yapılan Hakediş Ödemeleri (GVK Md. 94/3) 031
• Birden Fazla Takvim Yılına Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri İle Uğraşan Kurumlara Yapılan Hakediş Ödemeleri (KVK Md. 15/1-a) 032

KİRA

• 70 inci Maddede Yazılı Mal ve Hakların Kiralanması Karşılığı Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/5) 041
• Kooperatiflere Ait Taşınmazların Kiralanması Karşılığı Yapılan Ödemeler (KVK Md. 15/1-b) 042

YATIRIM FONU VEYA ORTAKLIKLARI KAZANÇLARI

• Men. Kıy. Yatırım Fonu ile Ort. Portföy Kazançları (GVK Geç. Md. 67/8) 052
• Altın ve Kıymetli Madenlere Dayalı Yatırım Fonu veya Ort. Portföy Kazançları (KVK Md. 15/3) 053
• Girişim Sermayesi Yatırım Fonu veya Ort. Kazançları (KVK Md. 15/3) 054
• Gayrimenkul Yatırım Fonu veya Ort. Kazançları (KVK Md. 15/3) 055
• Konut Finansmanı Fonu ile Varlık Finansmanı Fonu Kazançları (GVK Geç. Md. 67/8) 056

KURUMLARIN DAĞITTIKLARI KAR PAYLARI

• Tam Mükellef Kurumlar Tarafından, Tam Mükellef Gerçek Kişilere, Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefi Olmayanlara ve Gelir Vergisinden Muaf Olanlara Dağıtılan 75 inci Maddenin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (GVK Md. 94/6-b-i) 061
• Tam Mükellef Kurumlar Tarafından Dar Mükellef Gerçek Kişilere ve Gelir Vergisinden Muaf Olan Dar Mükelleflere Dağıtılan 75 inci Maddenin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (GVK Md. 94/6-b-ii) 062
• Vergiden Muaf Olan Kurumlara Dağıtılan 75 inci Maddenin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (KVK Md. 15/2) 065

YATIRIM İNDİRİMİ

• Yatırım İndiriminden Yararlanan Kazançlar (GVK Geç. Md. 61) 071

HER NEVİ TAHVİL FAİZLERİ

• Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi, Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetler ve Varlık Kiralama Şirketleri Tarafından İhraç Edilen Kira Sertifikalarından Sağlanan Gelirler (GVK Md. 94/7) 081
• Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi, Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetler ve Varlık Kiralama Şirketleri Tarafından İhraç Edilen Kira Sertifikalarından Sağlanan Gelirler (GVK Geç. Md. 67/2) 082
• Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi, 4749 Sayılı Kanuna Göre Kurulan Varlık Kiralama Şirketleri, Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetler ve Varlık Kiralama Şirketleri Tarafından İhraç Edilen Kira Sertifikalarından Sağlanan Gelirler (KVK Md.15/1-c) 083

ZİRAİ MAHSULLER VE HİZMETLER

• Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alınan Hayvanlar ve Bunların Mahsulleri ile Kara ve Su Avcılığı Mahsulleri İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-a-i) 091
• Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilmeksizin Satın Alınan Hayvanlar ve Bunların Mahsulleri ile Kara ve Su Avcılığı Mahsulleri İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-a-ii) 092
• Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alınan Diğer Zirai Mahsuller İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-b-i) (***) 093
• Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilmeksizin Satın Alınan Diğer Zirai Mahsuller İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-b-ii) (****) 094
• Zirai Faaliyet Kapsamında İfa Edilen Orman İdaresine veya Orman İdaresine Karşı Taahhütte Bulunan Kurumlara Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-c-i) 95
• Zirai Faaliyet Kapsamında İfa Edilen Diğer Hizmetler İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-c-ii) 096

MEVDUAT FAİZLERİ

• TL Mevduat Hesaplarına Yürütülen Faizler (GVK Geç. Md. 67/4) 101
• Döviz Tevdiat Hesaplarına Yürütülen Faizler ile Katılım Bankalarınca Döviz Katılma Hesaplarına Ödenen Kar Payları (GVK Geç. Md. 67/4) 102

FAİZSİZ OLARAK KREDİ VERENLERE ÖDENEN KAR PAYLARI

• Faizsiz Olarak Kredi Verenlere Ödenen Kar Payları ile Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi ve Katılım Bankalarınca Kar ve Zarara Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kar Payları (GVK Geç. Md. 67/4) 111

REPO

• Repo Gelirleri (GVK Geç. Md. 67/4) 121

BES VE DİĞER ŞAHIS SİGORTA ŞİRKETLERİ TARAFINDAN YAPILAN ÖDEMELER

• GVK' nın 75/15 inci Maddesinin (a) Alt Bendinde Yer Alan İrat Tutarları (GVK Md. 94/15-a) 131
• GVK' nın 75/15 inci Maddesinin (b) Alt Bendinde Yer Alan İrat Tutarları (GVK Md. 94/15-b) 132
• GVK' nın 75/16 ıncı Maddesinin (a) Alt Bendinde Yer Alan İrat Tutarı (GVK Md. 94/16-a)133
• GVK' nın 75/16 ıncı Maddesinin (b) Alt Bendinde Yer Alan İrat Tutarı (GVK Md. 94/16-b) 134
• GVK' nın 75/16 ıncı Maddesinin (c) Alt Bendinde Yer Alan İrat Tutarı (GVK Md. 94/16-c) 135

DİĞER ÖDEMELER

• Telif ve Patent Hakları Satışı Dolayısıyla Dar Mükellefiyete Tabi Olanlara Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/4) 141
• Başbayiler Hariç Olmak Üzere 14/03/2007 Tarihli ve 5602 Sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarına İlişkin Olarak; Bilet, Kupon ve benzerlerini Satanlara, Düzenlenen Her Türlü Bahis ve Şans Oyunlarının Oynatılmasına Aracılık Edenlere, Diğer Kişilerce Çıkartılan Bu Nitelikteki Biletleri Satanlara Yapılan Komisyon, Prim ve Benzeri Ödemelerden (GVK Md. 94/10-a) (KVK Md. 15/1-g) 142
• 4077 s. Kanuna Göre Kapı Kapı Dolaşmak Suretiyle Tüketiciye Satanlara Yapılan Komisyon, Prim vb. Ödemeler (GVK Md. 94/10-b) 143
• PTT Acenteliği Yapanlara Bu Faaliyetleri Nedeniyle Ödenen Komisyon Bedeli (GVK Md. 94/12) 144
• Esnaf Muaflığından Yararlananlara Mal ve Hizmet Alımları Karşılığında Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/13-a, c, d) 145
• Esnaf Muaflığından Yararlananlara Hurda Mal Alımları Karşılığında Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/13-b) 146

Diğerleri 151

KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 30 UNCU MADDESİNE GÖRE YAPILAN ÖDEMELER

• Dar Mükellef Kurumlara Birden Fazla Takvim Yılına Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri İle İlgili Olarak Yapılan Hakediş Ödemeleri (KVK Md. 30/1-a) 221
• Petrol Arama Faaliyetleri İçin Yapılan Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri (KVK Md. 30/1-b) 231
• Diğer Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri (KVK Md. 30/1-b) 232
• Finansal Kiralama Kapsamındaki Gayrimenkul Sermaye İratları (KVK Md. 30/1-c) 241
• bDiğer Gayrimenkul Sermaye İratları (KVK Md. 30/1-c) 242
• Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi, Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetler ve Varlık Kiralama Şirketleri Tarafından İhraç Edilen Kira Sertifikalarından Sağlanan Gelirler (GVK Geç. Md. 67/2) 251
• Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Özelleştirme İdaresi. Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetler ve Varlık Kiralama Şirketleri Tarafından İhraç Edilen Kira Sertifikalarından Sağlanan Gelirler (KVK Md. 30/1-ç) 252
• Mevduat Faizleri (GVK Geç. Md. 67/4) 253
•  Faizsiz Olarak Kredi Verenlere Ödenen Kar Payları ile Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi ve Katılım Bankalarınca Kar ve Zarara Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kar Payları (GVK Geç. Md. 67/4) 254
• GVK' nun 75/10 uncu Maddesinde Yazılı Menkul Sermaye İratları (KVK Md. 30/1-ç) 256
• Repo Gelirleri (GVK Geç. Md. 67/4) 257
• Diğer Menkul Sermaye İratları 258
• Her Nevi Alacak Faizleri (KVK Md. 30/1-ç) 262
• 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5-b)' ye Göre Ödenecek Alacak Faizleri 263
• 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5-c)' ye Göre Ödenecek Vade Farkları Muhtasar 264
• 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5/ç)' ye Göre Ödenecek Diğer Alacak Faizleri 265
• Tam Mükellef Kurumlar Tarafından, Dar Mükellef Kurumlara veya Kurumlar Vergisinden Muaf Olan Dar Mükelleflere Dağıtılan GVK' nun 75 inci Maddesinin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (KVK Md. 30/3) 271
• Dar Mükellef Kurumlarca Ana Merkeze Aktarılan Tutarlar (KVK Md. 30/6) 272
• Gayrimaddi Hakların Satışı, Devir ve Temliki Karşılığında Ödenen Bedeller (KVK Md. 30/2) 281
• Yetkili Makamların İzni İle Açılan Sergi ve Panayırlarda Yapılan Ticari Faaliyetlerden Elde Edilen Kazançlar (KVK Md. 30/5) 282
• Bakanlar Kurulunca İlan Edilen Ülkelerde Yerleşik Olanlara Veya Faaliyet Gösterenlere Yapılan Ödemeler (KVK Md. 30/7) 283
• Diğerleri 284

DAMGA VERGİSİ KANUNUNA GÖRE YAPILAN ÖDEMELERLE İLGİLİ KAĞITLAR

• Resmi Daireler Tarafından Yapılan Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Ödemeler (Avans Olarak Yapılanlar Dahil) Nedeniyle, Kişiler Tarafından Resmi Dairelere Verilen ve Belli Parayı İhtiva Eden Makbuz ve İbra Senetleri ile Bu Ödemelerin Resmi Daireler Nam ve Hesabına, Kişiler Adına Açılmış veya Açılacak Hesaplara Nakledilmesini veya Emir ve Havalelerine Tediyesini Temin Eden Kağıtlar 301
• Maaş, Ücret, Gündelik, Huzur Hakkı, Aidat, İhtisas Zammı, İkramiye, Yemek ve Mesken Bedeli, Harcırah, Tazminat ve Benzeri Her Ne Adla Olursa Olsun Hizmet Karşılığı Alınan Paralar (Avans Olarak Ödenenler Dahil) İçin Verilen Makbuzlar İle Bu Paraların Nakden Ödenmeyerek Kişiler Adına Açılmış veya Açılacak Cari Hesaplara Nakledildiği veya Emir ve Havalelerine Tediye Olunduğu Takdirde Nakli veya Tediyeyi Temin Eden Kağıtlar 302
• Ödünç Alınan Paralar İçin Verilen Makbuzlar veya Bu Mahiyetteki Senetler 303