e-Ticarette Vergi Muafiyeti Nedir? Şartları Nelerdir?

e-Ticarette Vergi Muafiyeti Nedir?

İşyeri bulunmaksızın, sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve alet kullanmaksızın evlerinde imal ettikleri ürünleri e-Ticaret yöntemiyle satanlar gelir vergisinden muaf tutulacak. e-Ticarette vergi muafiyeti, 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren geçerli olacak.

Evde imal edilen ürünlerin internet ve benzeri ortamlarda satışında esnaf muaflığı uygulaması ve gelir vergisi mükelleflerince gerçekleştirilen mikro ihracat kapsamında elde edilen kazançlara indirim uygulanmasına ilişkin usul ve esasların açıklanmasına yönelik olarak 314 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağı hazırlandı.

11/11/2020 tarihli ve 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9'uncu ve 89'uncu maddelerinde değişiklikler yapıldı. Söz konusu değişikliklerin açıklamasına ilişkin usul ve esaslar düzenlendi.

e-Ticarette vergi muafiyetinin şartları nedir?

193 sayılı Kanunun 9'uncu maddesine eklenen (10) numaralı bent ile, ayrı bir işyeri açmaksızın ve sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve alet kullanmaksızın oturdukları evlerde imal ettikleri malları, özellikle internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanlar esnaf muaflığı kapsamına alındı.

e-Ticarette esnaf muaflığından faydalanılabilmesi için;

İkametgâhlarının bulunduğu yerdeki yetkili vergi dairesine başvurularak "Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi" alınması,
Türkiye'de kurulu bankalarda internetten yapılan satış gelirlerinin tahsilini ve bu gelirleri üzerinden tevkifat yapılmasını teminen bir ticari hesap açtırılması ve tüm hasılatın bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi,
Bir takvim yılında elde edilen hasılatın 2021 yılı için 240.000 TL aşması halinde esnaf muaflığından yararlanılamaz.

Muaflığa ilişkin şartları kaybedenler izleyen takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilir ve tekrar aynı muafiyetten faydalanamazlar. Belirtilen hasılat tutarı her yıl yeniden değerlenmek suretiyle belirlenir.

Birden fazla ürün imal edilerek internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satılması durumunda, elde edilen hasılatın ilgili yıl içinde geçerli olan tutarı aşmaması şartı, her bir ürün cinsi için ayrı ayrı değil tüm ürünlerden elde edilen toplam hasılat için geçerlidir.
Ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usulde gelir vergisine tâbi olanlar ile faaliyetini, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar bu muafiyetten yararlanamazlar.
Bu muafiyetten faydalanılabilmesi için evlerde imal edilen ürünlerin münhasıran internet ve benzer elektronik ortamlar (e-Ticaret) üzerinden satılması şarttır. Satışların bir kısmının e-Ticaret yöntemiyle, bir kısmının ise diğer şekillerde yapılması halinde muafiyetten faydalanılması mümkün değildir.

Gelir Vergisi Kanununun 1 ve 6 nolu bendi kapsamında vergi muafiyetinin şartları nedir?

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9'uncu maddesinde esnaf muaflığı düzenlendi. Bu maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında, işyeri ve araç olmaksızın ve seyyar olarak yapılan perakende mal satışları muafiyet kapsamındadır.
Giyim eşyalarıyla zati ve süs eşyaları, değeri yüksek olan ev eşyaları ile pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini ve sabit iş yerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o iş yerlerinde satışı yapılan aynı neviden malları satanlar bu muafiyetten faydalanamaz.
193 sayılı Kanunun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi kapsamında, sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve aletler kullanılmaksızın ve dışarıdan işçi çalıştırılmaksızın evlerde kendi el emekleri ile imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamûlleri, kırpıntı deriden üretilen mamûller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri, bir işyeri açmaksızın satanlar esnaf muaflığından faydalanabilmektedirler.

Ayrıca, evlerde imal edilen bu ürünlerin internet ve benzeri elektronik ortamlarda satışı da yıllık brüt asgari ücret tutarını geçmemek kaydıyla muafiyet kapsamındadır.

Bu muafiyetlerden faydalanılabilmesi için ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usulde gelir vergisine tâbi olunmaması ve faaliyetin, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapılmaması gerekmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesine göre tevkifat yükümlülüğü bulunanlar tarafından esnaf muaflığından faydalananlardan satın alınan mal bedelleri üzerinden; evlerde imal edilen mallar için %2 ve perakende satılan diğer mallar için %5 oranında tevkifat yapılmaktadır.

"Maddenin (6) ve (10) numaralı bentlerinde düzenlenen muafiyetlerden aynı takvim yılında aynı anda faydalanılması mümkün değildir. Maddenin (6) numaralı bendi kapsamında muafiyetten faydalananlardan, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden yıl içerisinde yapılan satışların ilgili yılda geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarını geçmesi nedeniyle esnaf muafiyetini kaybedecek ve izleyen takvim yılı başı itibarıyla gelir vergisi mükellefiyeti tesis edilecek olanlar, izleyen yıl Ocak ayının sonuna kadar maddenin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde belirtilen şartları sağlamaları halinde, izleyen yılda bu bent kapsamında esnaf muaflığından faydalanabilecekler."

Bankalar tarafından yapılacak işlemler ve tevkifat uygulaması

Bankalar tarafından, Gelir Vergisi Kanununun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (10) numaralı bent hükmü kapsamında "Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi" ibraz edenlere, özellikle e-Ticarette yapılan mal satışlarına ilişkin elde edilen gelirin yatırılacağı ticari bir hesap açılacaktır. Açılacak ticari hesap, esnaf muaflığı kapsamında internetten satışı yapılan ürünlere ilişkin satış bedellerinin tahsil edileceği ve tahsil edilen bu tutarların tevkifat matrahı olarak kabul edileceği bir hesaptır.
Bankalar, bu ticari hesaplara aktarılan tutarlar üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %4 oranında gelir vergisi tevkifatı yapacaklar ve bir aya ilişkin aktarılan tutarlar üzerinden tevkif edilen vergileri, 98 ve 119'uncu maddelerdeki esaslar çerçevesinde muhtasar beyanname ile beyan edip ödeyecekler.
Esnaf muaflığından yararlanan kişilerin bir veya üzeri işçi çalıştırdığı durumlarda tevkifat oranı %2 olarak uygulanır. İndirimli oranın uygulanması için ilgili ayda bir işçinin en az on gün süreyle çalıştırılması gerekmektedir. İndirimli tevkifat oranından yararlanmak isteyenler, faaliyetlerinde işçi çalıştırdığını, SGK'dan alınan tevsik edici belgelerle birlikte ticari hesap açtıkları bankalara bildirmeleri gerekmektedir. Çalıştırılan işçinin, işten çıkartılması veya ayrılması halinde de ayrıca ilgili bankalara bildirilmesi gerekmektedir.
Elde edilen hasılat tutarı üzerinden gelir vergisi tevkifatı, bankalar tarafından yapılacağından, bu bent kapsamında bulunanlardan mal alımı yapanlar tarafından ayrıca Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesi uyarınca tevkifat yapmakla yükümlü olanlarca gelir vergisi tevkifatı yapılmaz.

e-Ticarette vergi muafiyetinden faydalananların sorumlulukları ve belgelendirme nasıl olur?

193 sayılı Kanunun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendi kapsamında esnaf muaflığından faydalananların mükellefiyet tesisi, belge düzenleme, defter tutma, beyanname verme gibi yükümlülükleri yoktur.

Bu muafiyetten yararlananların, kendilerine düzenlenen gider pusulalarını ve bu faaliyetleriyle ilgili olarak satın aldıkları mal ve giderlerine ilişkin belgeler ile bu maddenin dördüncü fıkrası kapsamında düzenlenen belgeleri 213 sayılı Kanunda öngörülen zaman zarfında saklamaları zorunludur.

193 sayılı Kanunun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendi kapsamında esnaf muaflığından faydalanmak isteyenlerin, yetkili vergi dairelerine başvurarak "Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi (GVK Madde 9/10 Kapsamında Olanlar İçin)" almaları gerekmektedir.
Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi, ilgili bölümler doldurulduktan sonra vergi dairesi tarafından onaylanmalıdır. Söz konusu belge, geçerli olduğu süre içerisinde çoğaltılmak suretiyle kullanılabilir.
e-Ticarette yapılan satışlarda, ürünün satışının tevsik edilmesi, güvenli bir şekilde taşınması ve alıcıya ulaşması için, onaylı Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi örneğinin (fotokopisinin) alt kısmında boş olarak yer alan ürün satışına ilişkin bölümün vergiden muaf esnaf tarafından doldurulması ve ürünle birlikte gönderilmesi mümkündür.
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince, bu madde kapsamında faaliyette bulunanlardan yapılan mal alımlarının tamamının gider pusulası ile belgelendirilmesi esas olmakla birlikte, münhasıran bu ödemelere ilişkin olmak üzere, gider pusulasında bulunması gereken bilgileri (imza hariç) ihtiva eden banka dekontları ile de belgelendirilmesi mümkündür.

e-Ticarette vergi muafiyeti şartlarının ihlal edilmesinin cezası nedir?

Geçerli Esnaf Vergi Muafiyet Belgesi olmadığı, Türkiye'de kurulu bankalarda ticari hesap açılmadığı, elde edilen hasılatının tamamının açılan banka hesabına yatırılmadığı veya eksik yatırıldığı, evde imal edilen mallar dışında dışarıdan satın alınan malların satışının yapıldığının tespit edilmesi ve öngörülen diğer şartların ihlali halinde ilgili takvim yılının başından itibaren esnaf muaflığından faydalanılamayacak.

Ayrıca alınmayan vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecek.

Esnaf muaflığından yararlanırken, şartları ihlal ettiği tespit edilenler muafiyet hükmünden faydalanamayacağından, bunlara verilen belge, ilgili takvim yılının başından itibaren veya belge daha sonraki bir tarihte verilmişse bu tarihten geçerli olmak üzere iptal edilecek.
Belirlenen hasılat limitinin aşılması durumunda ise Esnaf Vergi Muafiyet Belgesi izleyen takvim yılı başından itibaren iptal edilecek.

e-İhracata yüzde 50 vergi muafiyeti

Tam mükellef gerçek kişilerin yurtdışına Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesiyle gerçekleştirdikleri satışlarda % 50 kazanç istisnası uygulanacak.

İhracat kapsamına ağırlık ve tutar itibarıyla posta idaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler tarafından düzenlenen Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) ile mikro ihracat işlemlerinde gerçekleşen mal ihracatından elde edilen kazancın yüzde 50'si gelir vergisinden muaf tutulacak.

e-İhracatta vergi muafiyetinden kimler faydalanabilir?

17 Kasım 2020 tarihinde yayımlanan Resmi Gazete'ye göre, tam mükellef gerçek kişilerin 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 225'nci maddesi kapsamında, dolaylı temsilci olarak yetkili kılınan posta idaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler tarafından düzenlenen Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi'yle gerçekleştirdikleri mal ihracatı kapsamında elde ettikleri kazancın % 50'si, beyannamede bildirilen kazanç üzerinden indirilebilecek.

Söz konusu indirimden faydalanılabilmesi için;

İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması,
İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 800.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama bir tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,
İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 1.600.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama iki tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,
İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 2.400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama üç tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması gerekmektedir.

Sigortalı olma durumu 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılanları ifade etmektedir.

Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi nedir?

Ticari işler ile ilgilenen gerçek kişiler yıllık kazançlarına göre gelir vergisi ödemekle yükümlüdürler. Ticari faaliyetler kapsamı 193 sayılı Gelir Vergisi kanununun 9'uncu maddesinde belirtilen esnaf muafiyet şartlarına uygun olan kişiler, "Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi" alarak elde ettikleri gelir üzerindeki vergiden muaf olurlar.