Karşılığında yurt dışından bir ödeme alınmaksızın yurt dışına mal çıkarılmasına bedelsiz ihracat denir. Bedelsiz ihracat, ülkemizin toplam ihracatının ortalama %1'ini oluşturmaktadır.
Yapılan ihracatın bedelsiz olması, yani karşılığında herhangi bir tahsilat yapılmıyor olması; fatura kesilmemesi ve muhasebeleştirilmesi anlamına gelmiyor. Yurt dışına yapılan mal ve hizmet satışlarının tıpkı yurt içi satışlarında olduğu gibi belgelendirilmesi gerekmektedir. Yurt dışına mal ihraç eden bir şirketin e-İhracat Faturası kesmesi zorunludur. Bedelsiz ihracatta fatura kesilerek yapılan alışveriş belgelendirilmelidir.
Bedelsiz ihracat işlemlerinde herhangi bir borçlanma söz konusu olmadığı için düzenlenecek faturalarda; fatura bedelinin sıfır veya bedelsiz olacak şekilde düzenlenmesi ve muhasebe kayıtlarına işlenmesi gerekmektedir.
Bedelsiz ihracat faturası, bedeli gösteren ve ilgili şirketin adı, adresi, vergi kimlik numarası ve yetkilisinin imzasını içine alan bir belge ile beraber ilgili gümrük idaresine ibraz edilmelidir.
Bedelsiz ihracat işlemlerinde ihracat faturası gönderme zorunluluğu gümrük beyannamesinde açıklanmıştır. Buna göre gümrük beyannamesi ekinde düzenlenmemiş ise gönderici e-Arşiv kullanıcısı ise e-Arşiv Fatura, değilse kağıt fatura olarak düzenlenmesi gerekmektedir.
Bununla beraber bedelsiz gönderilen mallar (GÇB) Gümrük ve Çalışma Bakanlığı ile çıkacaksa faturanın e-Fatura olarak düzenlenmesi zorunludur.
Bedelsiz ihracat faturası düzenleyecek mükelleflerin "ihracat fatura" tipini seçerek "payableamount" (ödenecek tutar) alanına "sıfır" (0) yazması ve "Bilge Sistemi"nde beyanname açılırken bedelsiz alanını seçmesi gerekmektedir.
Bedelsiz faturalar için şayet bu fatura da GÇB ekinde çıkan bir fatura ise ihracat e-Faturası olarak düzenleneceğinden 301 kodu kullanılması gerekmektedir.
Bedelsiz ihracat e-Fatura muhasebe kaydı Yurt dışına bedelsiz olarak satılan malın aslında maliyeti olduğu ve stoğu bulunduğu için muhasebe kaydının da yapılması gerekmektedir. Satışı yapılan malın maliyeti hesaplanarak giderleştirilir ve stoktan düşürülür. Bununla birlikte 5.000 TL'yi aşan mal ya da hizmet alış ve satışlarının Ba-Bs formlarında beyan edilmesi gerekmektedir.
Yukarıda saydığımız durumların dışında kalan konularda Dış Ticaret Müsteşarlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) görüşü alınarak, ilgili gümrük idaresi veya İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği tarafından netilecelendilir.
İzlemek için tıklayınız: