Yatırım Teşvikleri Nelerdir? Yatırım Teşvik Belgesi Nedir? Nasıl Alınır? Sorgulama Nasıl Yapılır?

Ülkemizde, yatırım projeleri için maliyetlerin minimum seviyeye indirilmesi ve yatırım getirilerinin hızlandırmasını destekleyen çeşitli teşvik programları bulunmaktadır. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge inovasyon projeleri, ilâve istihdam projeleri ayrıca ihracatçılara hibeler, teşvikler ve krediler sağlanmaktadır.

İÇİNDEKİLER

• Yatırım teşvikleri nelerdir?
• Yatırım teşvik belgesi nedir?
• Yatırım teşvik belgesi kimlere verilir?
• Yatırım teşvik belgesi nasıl alınır?
• Yatırım teşvik belgesi için gerekli evraklar nelerdir?
• Yatırım teşvik belgesi başvuru
• Yatırım teşvik belgesi sorgulama e-Devlet
• Yatırım teşvik belgesi sıkça sorulan sorular

YATIRIM TEŞVİKLERİ NELERDİR?

• Genel Yatırım Teşvikleri

Yatırım bölgesine bakılmadan makina, ekipman alımı için sağanan vergi muafiyeti.

- KDV istisnası: Satın alınacak makina ve techizat için KDV ödenmemektedir.
- Gümrük vergisi muafiyeti: Yurt dışından temin edilecek makina ve techizat için gümrük vergisi ödenmemektedir.

• Bölgesel Yatırım Teşvikleri

Daha az gelişmiş bölgelerde yapılacak yatırımlar için daha yüksek teşvikler.

- KDV istisnası: Satın alınacak makina ve techizat için KDV ödenmemektedir.
- Gümrük vergisi muafiyeti: Yurt dışından temin edilecek makina ve techizat için gümrük vergisi ödenmemektedir.
- Kurumlar vergisi indirimi: Kurumlar vergisi indirimli olarak ödenmektedir.
- Sosyal sigortalar pirim desteği: Sosyal sigorta pirimi işveren ve çalışan payı devlet tarafından ödenmektedir.
- Gelir vergisi stopajı desteği: Gelir vergisi ödenmemektedir.
- Faiz oranı desteği: Çekilen krediye ait faizin belirli bir kısmı devlet tarafından ödenmektedir.
- Arazi tahsisi: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yatırım arazi tahsis edilmektedir.
- KDV iadesi: Bina ve inşaat harcamalarında KDV iadesi sağlanmaktadır.
- Emlak vergisi muafiyeti: Arazi ve bina için emlak vergisi ödenmemektedir.

• Stratejik Yatırım Teşvikleri

İthalat oranı yüksek alanlarda yüksek teşvikler.

- KDV istisnası: Satın alınacak makina ve techizat için KDV ödenmemektedir.
- Gümrük vergisi muafiyeti: Yurt dışından temin edilecek makina ve techizat için gümrük vergisi ödenmemektedir.
- Kurumlar vergisi indirimi: Kurumlar vergisi indirimli olarak ödenmektedir.
- Sosyal sigortalar pirim desteği: Sosyal sigorta pirimi işveren ve çalışan payı devlet tarafından ödenmektedir.
- Gelir vergisi stopajı desteği: Gelir vergisi ödenmemektedir.
- Faiz oranı desteği: Çekilen krediye ait faizin belirli bir kısmı devlet tarafından ödenmektedir.
- Arazi tahsisi: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yatırım arazi tahsis edilmektedir.
- KDV iadesi: Bina ve inşaat harcamalarında KDV iadesi sağlanmaktadır.
- Emlak vergisi muafiyeti: Arazi ve bina için emlak vergisi ödenmemektedir.

• Proje bazlı yatırım teşvikleri

Türkiye için kritik öneme sahip alanlardaki teşvikler.

- KDV istisnası: Satın alınacak makina ve techizat için KDV ödenmemektedir.

- Gümrük vergisi muafiyeti: Yurt dışından temin edilecek makina ve techizat için gümrük vergisi ödenmemektedir.
- Kurumlar vergisi indirimi: Kurumlar vergisi indirimli olarak ödenmektedir.
- Sosyal sigortalar pirim desteği: Sosyal sigorta pirimi işveren ve çalışan payı devlet tarafından ödenmektedir.
- Gelir vergisi stopajı desteği: Gelir vergisi ödenmemektedir.
- Faiz oranı desteği: Çekilen krediye ait faizin belirli bir kısmı devlet tarafından ödenmektedir.
- Arazi tahsisi: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yatırım arazi tahsis edilmektedir.
- KDV iadesi: Bina ve inşaat harcamalarında KDV iadesi sağlanmaktadır.
- Altyapı desteği: Yatırımcının elektrik, doğalgaz vb. ihtiyaçları karşılanmaktadır.
- Enerji desteği: Enerji harcamalarının bir bölümü yatırımcıya geri ödenmektedir.
- Sermaye katkısı: Devlet tarafından yatırım tutarının %49'una kadar sermaye katkısı verilmektedir.
- Alım garantisi: Üretilecek ürünlere kamu alım garantisi verilmektedir.
- İzin, Ruhsat, Lisans süreçlerinde kolaylık: İzin, Ruhsat, Lisans vs. süreçlerine Cumhurbaşkanlığı kararı ile istisna getirilerek yasal ve idari süreçlerde düzenleme yapılabilir.
- Nitelikli personel desteği: Beş yıla kadar istihdam edilecek nitelikli personelin brüt ücretleri karşılanmaktadır.
- Hibe desteği: Harcamaların yapılamsının ardından ilgili harcamalardan uygun olanlar Kurumca ödenmektedir.
- Emlak vergisi muafiyeti: Arazi ve bina için emlak vergisi ödenmemektedir.

• Diğer teşvikler - KOSGEB

KOBİ'ler için hibe ve kredi olanakları

- Faiz oranı desteği: Çekilen krediye ait faizin belirli bir kısmı devlet tarafından ödenmektedir.
- Hibe desteği: Harcamaların yapılamsının ardından ilgili harcamalardan uygun olanlar Kurumca ödenmektedir.

Diğer teşvikler - Bölgesel kalkınma ajansları

Kalkınma ajansları, bölgesel kalkınmayı ve rekabet gücünü artırmak için belirli yatırım alanlarında yapılan teşvikler.

- Hibe desteği: Harcamaların yapılamsının ardından ilgili harcamalardan uygun olanlar Kurumca ödenmektedir.

YATIRIM TEŞVİK BELGESİ NEDİR?

Yatırım teşvik belgesi, yurt içinde yapılacak yatırımları desteklemek amacıyla uygulanan bazı vergisel ve muafiyetleri kapsayan destekleme aracıdır. Yerli ve yabancı sermayeli, gerçek veya tüzel kişileri yatırım yapmaya teşvik etmek için tanzim edilen belgedir. Yatırım teşvik belgesi kısaca YTB olarak da ifade edilmektedir.

Yatırım teşvik belgesi kimlere verilir?

• Gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, kooperatifler, iş ortaklıkları,
• Kamu kurum ve kuruluşları,
• Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları,
• Dernekler ve vakıflar,
• Yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye'deki şubeleri

Yatırım teşvik belgesi türleri nelerdir?

• Genel yatırım teşvik belgesi
• Bölgesel yatırım teşvik belgesi
• Stratejik yatırım teşvik belgesi
• Proje bazlı yatırım teşvik belgesi
• Büyük ölçekli yatırım teşvik belgesi
• Öncelikli yatırım teşvik belgesi

Yatırım teşvik belgesi nasıl alınır?

Yatırımı yapacak gerçek ve tüzel kişiler, yatırıma başlamadan önce Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına müracaat ederek yatırım teşvik belgesini alabilirler.

Yatırım teşvik belgesi için gerekli evraklar nelerdir? Yatırım teşvik belgesi başvuru

Teşvik belgesi için E-TUYS https://etuys.sanayi.gov.tr/ebelge/ uygulamasında gerekli bölümlerin doldurularak aşağıda yer alan belgelerinde E-TUYS üzerinden elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.

• Kamu kurum ve kuruluşları hariç olmak üzere,

- SGK işyeri kaydı bulunmayan yatırımcıların SGK kaydı bulunmadığını gösteren belge,
- SGK kaydı olan yatırımcıların prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığına ya da tecil edildiği veya yapılandırıldığına ilişikin Kurumdan alınan yazı, veya "e-Borcu Yoktur" belgesi,

• 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı' ya da 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı' şartı aranan yatırımlar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığından alınan Karar ya da Karara ilişkin yazı,
• Yatırım teşvik belgesi başvurusu yapmadan önce yatırımın diğer kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gereken ve tuys.sanayi.gov.tr adresinde açıklanan bilgi ve belgeler,
• Stratejik yatırımlar için sektörel, mali ve teknik analizler ve söz konusu Tebliğ'de açıklanan kriterlerin yerine getirildiğini gösteren bilgi, belge, hesap ve tabloları kapsayan fizibilite raporu,
• Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı çerçevesinde yatırım teşvik belgesi almak için istenen bilgi ve belgelerin listesine https://hamle.gov.tr/ adresinde yayınlanmaktadır.

Yatırım teşvik belgesi sorgulama e-Devlet

Yatırım teşvik belgesi sorgulama işlemi e-Devlet üzerinden yapılmaktadır. Yatırım Teşvik Belgesi Sorgulama Formununda gerekli alanları doldurduktan sonra sorgulama işlemini yapabilirsiniz. Yatırım teşvik belgesi sorgulama yapmak için tıklayınız.

YATIRIM TEŞVİK BELGESİ SIKÇA SORULAN SORULAR

Yatırım teşvik tutarı ve oranı nedir?

Sağlanan teşvik tutarı ve oranı yatırımın büyüklüğüne, sektöre ve bölgeye göre değişmektedir.

Yatırım teşvik belgesi nereden alınır? Yatırım teşvik belgesini hangi bakanlık verir?

Yatırım teşvik işlemleri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Yatırım teşvik belgesi ile ilgili her türlü işlem için E-TUYS aracılığıyla Bakanlığa müracaat edebilirsiniz.

Yatırım teşvik belgesi kaç yıl geçerli?

Yatırım teşvik belgesi geçerlilik süresi 3 yıldır. Ancak bu süre proje bazında özellikli ve genellikle büyük ölçekli projelere göre değişkenlik gösterebilmektedir. Yatırım 3 yıl içerisinde tamamlanamaz ise belge süresinin yarısı kadar ek süre alınabilir.

Yatırım teşviklerinde KDV istisnası

İmalat ve turizm sektöründe yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan bina-inşaat harcamaları, 31 Aralık 2025'e kadar KDV istisnasından faydalandırılır.

Yatırım teşviklerinden nasıl faydalanılır? Yatırım teşvik belgesi alma şartları nelerdir?

Teşvik Kararı ile tespit edilen yatırım teşviklerinden yararlanmak için desteklenen konularda yatırım yapılması ve yapılacak bu yatırım için Bakanlık tarafından düzenlenenen yatırım teşvik belgesine sahip olunması gerekir. Yatırım teşvik belgesi onaylanmayan yatırımlar, teşviklerden yararlanamaz.

Daha önce yapılan yatırımlar için teşviklerden yararlanmak mümkün mü?

Daha önce yapılmış yatırımlar ya da devam eden istihdam için yatırım teşviklerinden yararlanmak mümkün değil. Şayet ek yatırım yapılacak ise bu yatırım için gerekli başvurular yapılarak yatırım teşviklerinden yararlanılabilir.

Yatırım teşvik sisteminin avantajları nelerdir?

• Cari açığın azaltılması,
• İthalat bağımlılığı yüksek olan ürünlerin üretiminin artırılması,
• Teknolojik dönüşümü sağlayacak yatırımların desteklenmesi,
• Az gelişmiş bölgelere sağlanan yatırım desteklerinin artırılması,
• Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılması,

Teşvikten yararlanan şirketler

• Bash
• Bosh
• Fıat
• Ford
• Hyundai
• Nestle
• Novartis
• Mercedes